مایکل دانبار

فرم و زمان در آثار مایکل دانبار

زمان، موضوع اصلی آثار «مایکل دانبار» است. هنر «دانبار» در قلب منطقه‌ی Midwestem زاییده شد و در آکادمی هنرهای جهانی پرورش یافت. ترکیب‌بندی‌های او شبیه ساعت‌های آفتابی و زاویه‌باب‌ها هستند که حرکت سایه‌ها دقیقه به دقیقه در هر قطعه‌ی اثر تغییرات معنایی و مسیری از بهت تا شهود را نمایان می‌سازد. کوچک‌ترین جزییات ترکیب‌بندی‌ها با دقت و ظرافت مثال‌زدنی در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند و مجموعه‌ای مستحکم و زیبا را پدید آورده‌اند. در آثار او خلق و نوآوری، طراحی مناسب، ساخت و چیدمان درست و توجه به کوچک‌ترین جزییات اثر به عنوان زیرمجموعه‌ای از یک کل واحد به وضوح به چشم می‌خورد.
«Euclid's Cross» اثری است که او در آن به بررسی حرکت زمان و تقابل آن با فرم می‌پردازد. زمان آن‌طور که ما می‌شناسیم عنصری است فرّار و دست نیافتنی. از طرفی ناپایدار و گذرا است و از سوی دیگر گویی با حرکتی آرام و یکنواخت روی یک سطح حلزونی مارپیچ راه می‌رود و می‌لغزد و پرواز می‌کند. «دانبار» به کمک فضاهای مثبت و منفی، قسمت‌های پر و خالی و تقارن و بی‌تفاوتی، به این پدیده جلوه‌ای محسوس و قابل درک داده است. پس از دیدن این اثر شاید نخستین احساسی که در بیننده ایجاد می‌شود تجربه‌ی یک حس مبهم زودگذر باشد. و با آن که می‌دانیم این اثر یکی از بزرگ‌ترین آثار برنز کشور است. با این همه ابعاد و مقیاس کار، اعجاب برانگیز می‌نماید. «Andre Emmerich» که در طول زندگی هنری «دانبار» و به خصوص خلق این اثر، کار او را دنبال کرده است رد این مورد می‌گوید: این اثر یک مجسمه‌ی 21 متری برنزی درخشان است که هم از دیدگاه فیگوراتیو و هم آکادمیک فضا و نور را در خود نمایان می‌کند؛ اثری است که ذهن را از مسیر همیگی خود خارج کرده و به تفکر وامی‌دارد.

ایده‌ی خلق این اثر در سال 2001، هنگامی که «دانبار» با «Harry Wilks» سازنده و مالک پارک مجسمه‌ی «Pyramid Hill» در منطقه‌ی Cincinnati آشنا شد، در ذهن او شکل گرفت. در این ملاقات از «دانبار» خواسته شده بود تا نظراتی در مورد ساخت و طراحی این پارک ارائه دهد. از همان ابتدا «دانبار» قصد داشت اثر خود را با ابعاد بزرگ بساز. د او و Wilks محوطه‌ی 265 جریبی موزه را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که شیارها و برآمدگی‌های کناره‌ی محوطه و مجاور چایخانه‌‌ی موزه مناسب‌ترین بخش برای اجرای این اثر است. «دانبار» در این باره می‌گوید: محل قرارگیری این اثر یکی از دلایل تأثیرگذاری شدید آن است. Harry یکی از بهترین چشم‌اندازهای این پارک را در اختیار من گذاشت.
ساخت این اثر 16 ماه به طول انجامید و مراحل ساخت در Adduci Fabricators در شیکاگو انجام شد. ابتدا 12 تن برنز به همراه 2 تن فلز ضد زنگ استفاده شد و ماهرترین اجراکاران کشور به کار دعوت شدند. «دانبار» می‌گوید: ساخت مجسمه با برن دقت و ظرافت خوبی به اثر می‌دهد. من توانستم به کمک اتصال‌ها، گوشه‌ها و زوایای مختلف و متعدد، حالتی مکانیکی و دقیق به اثر منتقل کنم که برایم اهمیت زیادی داشت.
«Euclid's Cross» در طول 8 روز سرد در ژانویه‌ی 2004 به کمک 5 کارگر، 2 جرثقیل و‌ی بالابر عظیم، در پارک نصب شد. به دلیل وزن زیاد ماشین‌آلات کمکی، زمین باید منجمد می‌بود. پیش از نصب اثر «دانبار» خاک محل را بررسی کرد و دانست که زمین آن‌جا در حالت‌ عادی قدرت تحمل وزن اثر را ندارد. او پایه‌ی فلزی 12 اینچی برای میزان کردن مجسمه طراحی کرد و آن را در زمین قرار داد. پایه‌ی نسب شده در طول گذشت زمان نیز باعث نگهداری تعادل کار می‌شود و استواری اثر را حفظ می‌کند. این توده‌ی عظیم برنز که روی تپه نصب شده بود، خطر برق‌گرفتگی در زمان رعد و برق را به همراه داشت، به همین دلیل یک میله‌ی مسی 8 فوتی در زمین قرار داده شد و با کابل‌های مسی به مجسمه متصل گردید.
در هنگام نسب پایه، خود مجسمه به محل دیگری منتقل شده بود و برای برگرداندن آن به ماشین‌های عظیمی نیاز بود که در آن زمان در دسترس نبودند؛ برای حل این مشکل مجبور شدند اثر را به 20 تکه‌ی کوچک‌تر تقسیم کنند و 2 جرثقیل و یک بالابر برای نگهداری تکه‌های اثر و قرار دادن آن‌ها در جای مناسب خود استفاده شدند. Ted Garner یکی از ماهرترین اجراکاران، توسط «دانبار» برای نصب اثر دعوت شد. «دانبار» در این باره می‌گوید: Ted با چنان دقت و مهارتی تکه‌های اثر را کنار یکدیگر قرار می‌داد که تصور می‌کردی یک نفر با یک جرثقیل 30 تنی دارد جراحی مغز انجام می‌دهد.
«دانبار» از سال 1977 برای ارگان‌های مختلف، فضای باز دانشگاه‌ها و پارک‌های مجسمه، آثار عظیمی خلق کرده است. آثار او دارای طراحی بسیار دقیق و ماهرانه‌ی جزییات و استفاده‌ی استادانه از پیچ‌ها و مهره‌ها و به طور کلی اتصالات هستند. سایه روشن‌های مناسب و به‌جا، دلیل اصلی تعادل و زیبایی تقابل ماده و فضا هستند. «او می‌گوید: همه‌ی ما به یکدیگر مرتبط هستیم و در تقابل فرم‌ها، معنای اصلی آثار من هستند، استفاده‌ی «دانبار» از برنز، ترکیبی زیبا و شگفت‌انگیز را از این متریال همراه با مهندسی دقیق در ابعاد عظیم تشکیل داده است.
«دانبار» در سال 1995 هنگام همکاری با Pier Walk و Terrence Karpowicz توجهات زیادی را به خود معطوف کرد. او به عنوان مدیر برنامه‌ی «هنر در معماری» ایالت lllinois از اواخر دهه‌ی 1970، پروژه‌‌های هنری مختلفی را به کمک هنرمندان این ایالت به انجام رساند. او امکانات زیادی در اختیار هنرمندان قرار داد و به افراد زیادی در جهت خلق و ارایه‌ی آثارشان کمک کرد. شاید بسیاری از آثار هنری به وجود آ» ده در ایالت lllinois نتیجه‌ی تلاش‌های زیاد و قدرت و نفوذ فراوان او بوده باشد.
پس از خلق مجسمه‌ی Euclid's Cross فعالیت هنری «دانبار» روز به روز افزایش پیدا کرد. او نمایشگاه انفرادی خود را در گالری Gerald Peters در دانشگاه lllinois برپا کرد و در حال حاضر بر روی مجسمه‌ی برنز خود به نام «سه رودخانه» که مرکز ملی تحقیقاتی Great Rivers در Alton آن را سفارش داده است، کار می‌کند. این مرکز که در حال ساخت و گسترش است در نزدیکی محل تقاطع سه رودخانه‌ی lllinois، Missouri و Mississippi قرار دارد. در اوایل سال بعد شرح مفصل آثار او توسط انتشارات هنرهای زیبای Fresco و انتشارات دانشگاه نیومکزیکو منتشر خواهد شد.